In dit artikel wordt de stand van zaken in het wetenschappelijke onderzoek op het gebied van de rechtsinformatica beschreven. Van een interdisciplinair en springlevend veld als de rechtsinformatica kan onmogelijk een volledig overzicht gegeven worden. Onze eigen kennis en voorkeuren zijn vanzelfsprekend mede bepalend geweest voor de uiteindelijke selectie. Bij het samenstellen van dit overzicht hebben wij met name gebruik gemaakt van de proceedings van de International Conferences on Knowledge-Based Systems (JURIX), die van de International Conferences on Artificial Intelligence and Law (ICAIL) en het tijdschrift Artificial Intelligence and Law.
Het overzicht begint met het onderzoek naar juridisch redeneren, één van de centrale onderwerpen in het onderzoeksveld (paragraaf 2). Vervolgens wordt het opzoeken van tekstuele informatie behandeld (paragraaf 3). De ontwikkeling van juridische kennissystemen staat centraal in paragraaf 4. In paragraaf 5 worden rechtsinformaticatechnieken en -toepassingen besproken.
(Conclusie) Zoals in de inleiding reeds werd opgemerkt, is het ondoenlijk om in kort bestek een overzicht te geven van het rechtsinformatica-onderzoek dat ook maar bij benadering volledig is. Wij hebben er naar gestreefd een goede indruk te geven van de wijze waarop praktische problematiek heeft geleid tot wetenschappelijk onderzoek dat soms direct toepassingsgericht is, maar soms ook voorwaardenscheppend is voor toepassingsgericht onderzoek.
Opvallend is de belangrijke rol die de JURIX-onderzoekers ook vanuit een internationaal perspectief spelen. De vele verwijzingen naar onderzoek uit Nederland en België in de voorgaande paragrafen zijn wat dit betreft illustratief. Het rechtsinformatica-onderzoek heeft in deze contreien een rijke voedingsbodem gevonden. Het valt te hopen dat de investeringen die daartoe zijn gedaan rendement zullen afwerpen doordat de verworven theoretische inzichten ook in de rechtspraktijk ingang zullen vinden. Wij denken dat in de integratie van theoretische inzichten in de praktijk van de rechtsinformatica een belangrijk deel van de toekomst van het vak is gelegen.
Reference:
Hage, Jaap en Verheij, Bart (1999).
Rechtsinformatica: de stand van zaken in de wetenschap.
Informatietechnologie voor juristen. Handboek voor de jurist in de 21e eeuw (red. A. Oskamp en A.R. Lodder), blz. 65-92. Kluwer, Deventer.
Download manuscript
(in PDF-format)